នយោបាយ - អនុប្រធានផ្នែកស៊ើបអង្កេត នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ចាន់ សុវ៉េត បានផ្ដល់​កិច្ច​សម្ភាសជាមួយ​ទស្សនាវដ្ដីមនោរម្យ.អាំងហ្វូ លើសកម្មភាពជាក់ស្តែងដែលកំពុងកើតឡើងសព្វថ្ងៃនេះ ថាគណបក្ស​ទាំង​ពីរ​ហាក់បី​ដូចជាតែកំពុងលាបពណ៌គ្នាទៅវិញទៅមក តាមរយៈប្រជាពលរដ្ឋ ឬអ្នកគាំទ្ររបស់ខ្លួន ដែលធ្វើឲ្យ​ប្រជាជន ​និង​ប្រជាជនមានការមិនទុកចិត្តគ្នា ធ្វើឲ្យប្រជាជន និងប្រជាជនស្អប់គ្នា។

មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្ស បានលើកជាឧទាហរណ៍ថា «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិរៀបចំកម្មវិធីនយោបាយអ្វីមួយ គណបក្ស​ប្រជាជន​ទៅរំខាន។ ដល់ពេលគណបក្សប្រជាជនរៀបចំកម្មវិធីអ្វីមួយ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គ្មាន​លទ្ធភាពគៀងគរ​គ្នា​ទៅ​រំខាន​ទេ។ ហាក់បីដូចជាមិនសមស្រប (វា) ផ្អែកទៅលើស្ថានភាពការដឹកនាំគណបក្សហ្នឹង អ្នកដែលមាន​អំណាច និង​អ្នកដែលគ្មានអំណាច ដែលជារឿងមួយប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការគោរពសិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា។»

លោកបានបន្តថា បើគណបក្សទាំងពីរ នៅបន្តប្រកាន់ជំហរបែបនេះទៀត នោះអ្នកដែលរងផល​ប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងជាងគេ​ គឺប្រជាពលរដ្ឋនេះឯង។ ហើយសេដ្ឋកិច្ចក៏មិនលូតលាស់ ការបង្កបង្កើនផលក៏មិនអាចទៅមុខរួច ឯមន្រ្តីរាជការក៏​ខ្វះ​ធនធាន ធ្វើឲ្យសង្គមឈានថយក្រោយ។ លោកបានធ្វើការកត់សម្គាល់ថា បើគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា មាន«ឆន្ទៈ»ពិតប្រាកដមែននោះ មិនចាំបាច់ប្រើប្រាស់នូវយន្តការអ្នកជំនាញ ឬអ្នកបច្ចេកទេសទេ។ គ្រាន់តែថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលព្រមព្រៀងគ្នាធ្វើ ហើយត្រូវធ្វើពីចំណុចណាទៅ នោះនឹងមានការឯកភាពជាមួយ នឹងការដើរ​ចូលរដ្ឋសភារបស់គណបក្សប្រឆាំង។

លោក ចាន់ សុវ៉េត បានសន្មតថា បញ្ហាប្រទាំងប្រទើស ដែលមិនអាចឈានដល់ការចូលរួមក្នុងរដ្ឋសភា ពីគណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ព្រោះតែបញ្ហា«បក្សពួក»នេះឯង។ បើបញ្ហា«បក្សពួក»និយម មិនត្រូវបាន«ដក»ចេញទេ ទោះមាន​កិច្ច​ប្រជុំនេះបួនប្រាំដងទៀត ក៏មិនអាចទៅមុខរួចដែរ។ លោកបានពន្យល់ដូច្នេះថា៖ «សមាសភាព​គណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ​មិនចូលទៅរដ្ឋសភាបាន ដោយសារតែសេចក្តីសម្រេចចូលទៅក្នុងរដ្ឋសភា នៅប្រទាំងប្រទើសដោយសារ​បញ្ហា​បក្ស​ពួកនេះឯង។ (…) គណបក្សសង្គ្រោះជាតិព្យាយាមទាញយក នូវប្រជាប្រិយរបស់ខ្លួន នូវបញ្ហាគោរពលក្ខខណ្ឌ​ក្នុងការ​កំណែទម្រង់។ ឯខាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាវិញ សុំឲ្យកំណែទម្រង់តែដាក់លក្ខខណ្ឌ​ក្នុងការបង្កើតច្បាប់​បង្កើតអីនេះ ដែលនាំឲ្យហេតុផលទាំងឡាយនៃការជជែកគ្នាមិនទាន់បានជោគជ័យ មិនទាន់មានប្រសិទ្ធិភាពទេ។»

ជាមួយគ្នានេះលោក សុំឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំនៃគណបក្សទាំងពីរ ឬតំណាងរាស្រ្តក្នុងរដ្ឋសភាទាំងអស់ បោះបង់ចោលនូវ​ប្រយោជន៍បុគ្គល ហើយចូលទៅជជែកគ្នា ក្នុងការកំណែទម្រង់សម្រាប់ជាតិទាំងអស់គ្នា នោះទើបអាចទៅរួច។ លោក​បានបង្ហាញ និងឥទ្ធិពលនៃថ្នាក់ដឹកនាំទាំងនេះថា «ទាំងពីរនាក់ បើស្រែកថាកំណែទម្រង់ គឺអាចធ្វើទៅបាន។ ប្រទេស​ខ្មែរធ្វើបានទាំងអស់តើ! កន្លងមករដ្ឋធម្មនុញ្ញបន្ថែមគេធ្វើបានភ្លាម។ ប្រទេសមួយមាននាយករដ្ឋមន្រ្តីពីរ គេធ្វើបាន​ភ្លាម។ អញ្ចឹងគ្រាន់តែកំណែទម្រង់ស៊ីជំរៅ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាបោះឆ្នោត និងកំណែទម្រង់ផ្សេងៗបន្តិចបន្តួច ដើម្បីឲ្យ​ប្រទេសជាតិរីកចំរើន មានរឿងអ្វីត្រូវខូច ត្រូវប៉ះពាល់?»

ក្នុងនាមលោកជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល ស្នើកុំឲ្យមានការលាបពណ៌ ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការភ័យខ្លាច។ សុំឲ្យអ្នក​នយោបាយ​ឈ្លាសវៃ រូតរះ គិតពីប្រយោជន៍ជាតិជាធំ ដើម្បីចូលរួមចំណែកគិតគូបញ្ហាកសាងប្រទេស ឲ្យទាន់​ប្រទេស​ជិតខាងដែលគេកំពុងជឿនលឿនទៅមុខ។ «មេបក្សធំៗទាំងពីរ លះបង់នូវផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន មកអង្គុយ​ជជែក​គ្នា ដើម្បីកសាងជាតិរួមគ្នា។ អ្វីខ្លះដែលជារឿងចាំបាច់សម្រាប់ជាតិ ត្រូវតែធ្វើកិច្ចការហ្នឹងដើម្បីជាតិ បើពួកគេនៅតែ​មាន​គំនិតខ្វែងគ្នាដដែលទេ ខ្ញុំគិតថាមិនអាចទេ ហើយនាំឲ្យមានការអូសបន្លាយពេលរហូត។ (…) ឯបញ្ហាគណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិស្នើឲ្យមានការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិ មានបានជជែកគ្នាអ្វីទៅកើតមកទល់នឹងពេលនេះ?»