ហ៊ុន សែន៖ «ត្រូវការបរិយាកាសនយោបាយ អព្យាក្រឹតភាព សេរី និងយុត្តិធម៌»
- ដោយ: លោក គិន ([email protected]) - ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី០២ មេសា ២០១៣
- កែប្រែចុងក្រោយ: April 02, 2013
- ប្រធានបទ: នយោបាយខ្មែរ
- អត្ថបទ: មានបញ្ហា?
- មតិ-យោបល់
-
ថ្លែងចេញពីមជ្ឈមណ្ឌលកោះពេជ្រ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នាព្រឹកថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣ ក្នុងពិធីចែកសញ្ញាប័ត្រ ដល់និស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សា របស់សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៥ នាថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ លោកចង់បានបរិយាកាសបោះឆ្នោតត្រូវធ្វើឡើងដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដែលគ្រប់គណបក្សនយោបាយទាំងអស់ អាចទទួលបានយកបានទាំងអស់គ្នា។
លោកបាននិយាយទៀតថា «នេះជាការប្រកួតប្រជែង ខាងនយោបាយមួយ ជំនួសឲ្យការប្រកួតប្រជែង កាលពីប៉ុន្មាន ទស្ស-វត្សមុន ដែលកាប់សម្លាប់គ្នាដោយអាវុធ។ ពីការប្រើគ្រាប់ ទៅជាការប្រើសន្លឺកឆ្នោត។ ដូច្នេះខ្ញុំអំពាវនាវ ចំពោះ អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ ស្ថាប័នជាតិ ថ្នាក់ជាតិ អាជ្ញាធរក្រោមជាតិ ក៏ដូចជាកំលាំងប្រដាប់អាវុធគ្រប់ប្រភេទ ត្រូវខិតខំរក្សារបរិយាការនយោបាយអព្យាក្រិត សម្រាប់ដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតទាំងមូល បណ្តាបក្សនយោបាយទាំងអស់ ត្រូវតែមានសេរីភាពនៅក្នុងការធ្វើសកម្មភាព។»
សម្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី សិទ្ធិប្រជាពលរដ្ឋ ត្រូវបានគោរព ទោះបីជាស្រឡាញ់បក្សណាក៏ដោយចុះ ត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ ការពារឲ្យបានជាមួយនឹងសន្តិសុខ ដើម្បីកុំឲ្យការបោះឆ្នោតក្លាយទៅជាការបែកបាក់ជាតិ។ លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា «ប្រទេសយើងមានប្រពៃណី នៃការបោះឆ្នោត រហូតមកដល់ពេលនេះ មានរយៈពេល២០ឆ្នាំហើយ ប្រជាជនយើង ក៏មានវ័យចំណាស់ខាងនយោបាយហើយដែរ ខ្ញុំពិតជាមានមោទនៈភាព ដោយឃើញថាពីការបោះឆ្នោតមួយ ទៅកាន់ការបោះឆ្នោតមួយ ប្រជាពលរដ្ឋយើងមិនបានបែងចែក និងកាប់សម្លាប់គ្នា ដោយការប្រកាន់និន្នាការនយោបាយនោះទេ។ ខ្ញុំឧទ្ទិស និងចង់ឲ្យបរិយាកាសបែបនេះ កើតមានតរៀងទៅ។»
លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា ការប្រកួតប្រជែង នៅក្នុងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ទាមទារនូវការផ្តល់ឱកាស ទៅជូនគ្រប់បក្សនយោបាយមិនថា ត្រឹមតែគណបក្សកាន់អំណាចទេ ប៉ុន្តែគណបក្សដទៃទៀត ដែលនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាលគេក៏មានឳកាស ដូចជាការបង្កើតនៅសួនប្រជាធិបតេយ្យ បក្សណាក៏អាចប្រជុំបានដែរ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើង របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែននោះ លោកគល់ បញ្ញា នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការឃ្លាំមើល ការបោះឆ្នោតដែលហៅថា Comfrel បានមានប្រសាសន៍ថា អ្វីដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានផ្ញើរជាសារនយោបាយនោះ គឺជាជាច្បាប់។ ពីព្រោះវាទាក់ទង ទៅនឹងច្បាប់បោះឆ្នោត និងច្បាប់គណបក្សនយោបាយ ដែលនិយាយអំពីអព្យាក្រឹតភាព ហើយកន្លងមក ពុំដែលបានអនុវត្តន៍នោះទេ។ កងកំលាំងប្រដាប់អាវុធ និងមន្ត្រីតុលាការ ត្រូវមានការពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់ ទៅនឹងការបោះឆ្នោត មិនអាចធ្វើការបំរើ ឲ្យតែគណបក្សនយោបាយមួយនោះទេ។ លោកបានពន្យល់ថា «នេះគឺចំនុចល្អ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាល គួរតែចេញសារាចរណ៍ពិសេសមួយ វាល្អជាជាង ការផ្តល់អនុសាសន៍។ ពីព្រោះកន្លងមក ការផ្តល់អនុវសាសន៍ មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមមួយចំនួន មិនគោរពតាមនោះទេ។»
លោកបានថ្លែងឲ្យដឹងទៀតថា កន្លងមន្ត្រីប៉ូលីស ទាហាន និងមន្ត្រីតុលាការ ពុំបានអនុវត្តន៍នូវអព្យាក្រឹតភាព របស់ខ្លួននោះទេ គឺបំរើឲ្យតែគណបក្សនយោបាយ មួយចំហៀងតែប៉ុណ្ណោះ ដែលវាផ្ទុយទៅនឹងច្បាប់ហាមប្រាម មិនឲ្យមន្ត្រីទាំងនោះ បំរើគណបក្សនយោបាយ។
ចំពោះលោកកែម ឡី អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គមឯករាជ្យ បានឲ្យដឹងថា វាជាចំនុចល្អ ដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានអំពាវនាវអោយកំលាំងសមត្ថកិច្ច មានអព្យាក្រិត្យភាព ប៉ុន្តែការអំពាវនាវនោះ មិនអាចមានប្រសិទ្ធិភាពនោះទេ គឺលុះណាចែងជាច្បាប់តែម្តង ថាមន្ត្រីប៉ូលីស ទាហាន តុលាការ ត្រូវតែមានអព្យាក្រឹតភាព ប្រសិនបើមិនមានអព្យាក្រឹតភាព ត្រូវផ្តន្ទាទោសយ៉ាងម៉េច បើមិនធ្វើជាច្បាប់ទេ គឺមិនអាចជោគជ័យបានទេ។ លោកបានបន្ថែមថា ៖ «បើមានអនុសាសន៍ ត្រូវតែមានយន្តការតាមដាន ថាតើអនុវត្តន៍បានកំរិតណានោះ ទើបទទួលបានជោគជ័យ។ ហើយត្រូវផ្សព្វផ្សាយ ជាញឹកញាប់ស្តីអំពីអព្យាក្រឹតភាព ថាតើអព្យាក្រិតភាព ផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ ដល់ប្រជាជននិងប្រទេសជាតិ៕»