ភ្នំពេញ៖ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានច្រានចោល នូវពាក្យបណ្តឹងរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិក្រុងបាត់ដំបង ជាផ្លូវការនៅ​វេលាម៉ោងជាងពីរ ថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញានេះ ដោយចាត់ទុកថាបណ្តឹងនោះត្រឹមត្រូវតាម«ទម្រង់ តែទាស់និងគតិច្បាប់»។ ជា​មួយគ្នានេះក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានសម្រេចតម្កល់សេចក្តីសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប ទុកជាបានការទាំងមូល។

បណ្ដាអ្នកការសែតខំប្រឹងផ្ចង់អារម្មណ៍ ស្ដាប់សេចក្ដីប្រកាសសម្រេច របស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ នៅជុំវិញទូរទស្សន៍មួយ​គ្រឿង ដាក់ក្បែរនឹងប៉ុស្ត៍ត្រួតពិនិត្យ អាវុធជាតិផ្ទុះ។ (រូបថត MONOROOM.info/ O. Vary)

ក្នុងសវនាការកាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែសីហា ទោះជាក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានទទួលយកពាក្យបណ្តឹង របស់គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិសម្រាប់ខេត្តក្រចេះ ទុកជាត្រឹមត្រូវតាម«ទម្រង់ និងគតិច្បាប់»ក៏ដោយ តែស្ថាប័នច្បាស់កំពូលមួយនេះ ក៏បានរក្សា​សេចក្តីសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប នៅជាបានការដដែល។

តាមការអានសេចក្តីសម្រេចរបស់លោក ឯក សំអុល ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជំរះ បានសង្ខេបនូវពាក្យណ្តឹងរបស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ ដែលបង្ហាញពីភាពមិនប្រក្រតី មានបីករណី បញ្ញីបោះឆ្នោតមានភាពមិនប្រក្រតី ឈ្មោះប្រជាពលរដ្ឋត្រូវ​បាន​គេបោះជំនួស បញ្ជីឈ្មោះស្ទួន មានការបង្ហាញនូវតួលេខទម្រង់១១០៤របស់គណបក្ស ខុសគ្នាជាមួយតួលេខ គ.ជ.ប។ ភាពមិនប្រក្រតីពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត ដោយសារតែរាប់ញាប់ និងប្រកែកគ្នាចំពោះសន្លឹកឆ្នោតមិនបានការជាដើម។

ក្នុងសវនាការនេះ លោកមេធាវី ជួង ជូងី និងមេធាវី កែត ឃី តំណាងឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានបង្ហាញពី​អង្គហេតុ និង​អង្គច្បាប់ដើម្បីដាក់បន្ទុកល់គ.ជ.ប។ ជាមួយគ្នានេះដើមបណ្តឹង លោក សួន ចំរើន បានសំណូមពរ ដោយបដិសេធ​សេចក្តី​សម្រេចរបស់ គ.ជ.ប ចោលទាំងស្រុង។ អនុញ្ញាតិឲ្យ គ.ជ.ប ធ្វើការរាប់សន្លឹក​ឆ្នោត​បានការ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ឡើងវិញ​លើ​សន្លឹកឆ្នោត​មិនបានការ។ ចាត់ឲ្យមានការស៊ើបអង្គេតឡើងវិញ ដើម្បីស្វែងរកមុខអ្នកបង្គាប់បញ្ជា និងផ្តន្ទាទោស​លើ​ជន​ល្មើសតាមផ្លួវច្បាប់។

មុននឹងសម្រេចលោក ឯក សំអុល ក៏បានបន្តរអាននូវការឆ្លើយការពារខ្លួនរបស់តំណាង គ.ជ.ប ដែលមានលោក មាន សាទិ ថារាល់ការដោះស្រាយលើបណ្តឹង គ.ជ.ប តែងតែអនុវត្តតាមបទបញ្ញតិ និងច្បាប់។ លោកបានចោទប្រកាន់ថា ដើម​បណ្តឹង​យកទម្រង់១១០៩ ដែលធ្វើដោយខ្លួនឯងមកផ្ទៀងផ្ទាត់ ជាមួយទម្រង់១១០៩ និង១១០២របស់គ.ជ.បក្នុង​ចំណោម​១០២ ឃុំមានតែ៥៣ឃុំដែលមានទិន្ន័យខុសគ្នា ហើយទិន្នន័យដែលត្រឹមត្រូវ គឺរបស់ គ.ជ.ប ដែលជាមូលហេតុមួយ ចាត់​ទុកថា​លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត នៅខេត្តបាត់ដំបងត្រឹមត្រូវទាំងអស់។ ដូច្នេះបានស្នើដល់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ឲ្យរក្សានូវ​សេចក្តី​សម្រេចរបស់គ.ជ.ប ទុកជាបានការ។

ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបានយល់ថា«គ្រប់កញ្ចប់សុវត្ថិភាព “ក” បានបិទកាវសុវត្ថិភាព “ជិត” តាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស​ទាំង​អស់ ដោយមានចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ ពីតំណាងគណបក្សនយោបាយពីគ្រប់ការិយាល័យទាំងប្រាំបី និងមានការចុះ​ហត្ថលេខា ដោយតំណាងអង្គការខុមហ្រ្វេល ពីរការិយាល័យ។ ទទួលស្គាល់លើសម្លេងនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និង​គណបក្សប្រជាជនឃើញថាត្រឹមត្រូវ។»

ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនេះ ជា«គោលជំហរនយោបាយ»?

បន្ទាប់ពីបញ្ចប់សវនាការនេះ លោក សួន ចំរើន ជាដើមបណ្តឹងបានផ្តល់បទសម្ភាសជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាន ដោយបាន​ចាត់ទុកថា ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនេះ ជា«គោលជំហរនយោបាយ» ដែលត្រូវសម្រេចឲ្យស្របតាមសេចក្តី​សម្រេចរបស់ គ.ជ.ប។ លោកបន្តរថា «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនមានជំនឿទាល់តែសោះ ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនឹងអាច​ស្វែងរកយុត្តិធម៌ពិត ប្រាដកជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ឆន្ទៈពលរដ្ឋដែលខំបោះឆ្នោត។»

ម្ចាស់បណ្តឹងរូបនេះបន្តរថា «ទោះបីជា គណបក្សមានទឡ្ហីករណ៍ច្រើនប៉ុណ្ណាក៏ដោយ ក៏ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញធ្វើជាមើលមិន​ឃើញដែរ នេះបង្ហាញពីគោលជំហរពិតប្រាកដរបស់ក្រុមប្រឹក្សាកំពូលផ្នែកច្បាប់មួយនេះ មិនមាននិន្នាការអព្យាក្រិត្យ ឯករាជ្យ មិនមានជំហរ ឆន្ទៈក្នុងការដោះស្រាយស្របតាមឆន្ទៈប្រចាបលរដ្ឋ ។ (…) ជាបន្តទៅទៀត ថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់​នៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានរៀបចំបែបបទប្តឹងទោះតុលាការ។»

ចំណែកលោក មាន សាទិ តំណាង គ.ជ.ប បន្ទាប់ពីចប់សវនាការនេះ បានគេច (ពួន) ពីអ្នកការសែត ដោយមិនបានផ្តល់​បទសម្ភាសនោះទេ។ ទស្សនាវដ្តីមនោរម្យព័ងអាំងហ្វូបានព្យាយាម សុំការបកស្រាយពីលោក តែទូរស័ព្ទលោកមិនអាច​ទំនាក់ទំនងបាន។

ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ មិនបានធ្វើអង្កេតខ្លួនឯងទេ ?

អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកអង្កេត របស់អង្គការខុមហ្វ្រែល (COMFREL) កញ្ញា គង់ រ៉ាវីន ដែលតាមដាននូវនីតិវិធី​នៃ​សវនាការ​នេះ បានបង្ហាញថា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានឈរលើសំអាងតែមួយ ដែលជាការបង្ហាញរបស់តំណាង គ.ជ.ប និងមិន​មាន​ការហៅភាគីដែលពាក់ព័ន្ធ ក្នុងរឿងនេះមកធ្វើការសាកសួរ បកស្រាយ ឬបង្ហាញភស្តុតាងបន្ថែមនោះទេ។ កញ្ញាបន្តរថា ចំពោះការបើកកញ្ចប់សុវត្ថិភាព«ក» ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនេះ មិនបានធ្វើការអង្កេតដោយខ្លួនឯងទេ ដោយឲ្យគ.ជ.ប ជាអ្នក​ទទួលបន្ទុកទៅវិញ នេះជាមូលហេតុមួយ ដែលធ្វើឲ្យខ្វះនូវតម្លាភាព។

កញ្ញាបានថ្លែងបញ្ជាក់ថា «តំណាងគ.ជ.ប គ្មានអ្វីបង្ហាញជាភស្តុតាងក្នុងសវនាការ។ មិនដឹងថាការសម្រេចហ្នឹង គាត់ (ក្រុម​ប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ) គ្រាន់តែយកអ្វី ដែលភាគីទាំងពីរលើកឡើង ឬសម្រេចរបៀបណា? ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញនេះទំនង​ជា​យល់​តាមអ្វីដែល គ.ជ.ប បាន លើកឡើង។ (…) ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញគួរតែធ្វើការអង្កេតដោយខ្លួនគាត់ ប្រមូល​ភស្តុតាង​ដោយ​ខ្លួនគាត់ ដែលអាចធ្វើឲ្យសវនាការក្នុងការដោះស្រាយបណ្តឹង មានលក្ខណៈតម្លាភាព៕»

---------------------------------------------------------
ដោយៈ អ៊ុម វ៉ារី - ភ្នំពេញថ្ងៃទី០៤ កញ្ញា ឆ្នាំ២០១៣
រក្សាសិទ្ធគ្រប់យ៉ាងដោយ៖ មនោរម្យព័ងអាំងហ្វូ